آگاهی از نفس و چیستی آن، در مباحث فلسفی جایگاهی ویژه داشته و دارد. این موقعیت بنوعی در علوم تجربی نیز منعکس شده است. ارسطو و پروکلوس، دو نماینده از بزرگترین و تأثیرگذارترین مکاتب فلسفی باستان، یعنی فلسفۀ مشاء و مکتب نوافلاطونی، به این حوزه توجهی خاص داشته و[...]
هیدگر با فهم وجود انسان به مثابۀ دازاین، یعنی موجودی که طرح وجود خود را افکنده و خود را زمان‌مندانه بار می‌‌آورد، موفق میشود تا ازخود ـ تعینیِ نابازنمودی سخن بگوید. منظور از خود ـ تعینیِ بازنمودی مجموعه‌‌‌ای از قواعد و ضوابط است که[...]
ایدۀ گناه آغازین بنای مسیحیت را تشکیل داده است. به تعبیری مسیحیت با اذعان به گناه آغازین آدم و شروع دوران هبوط آغاز شد. متفکران مسیحی در طول ادوار مختلف و پیش از آن‌ها آبای کلیسا سعی کرده بودند تا به نحوی موجه گناه آغازین را صورت‌بندی کنند و[...]
هرچند مکتب نوافلاطونی را به‌عنوان آخرین حلقه و میراث از زنجیره سنت فلسفی هلنیسم خوانده‌اند، اما ویژگی ترکیبی و تلفیقی این مدرسه فلسفی از سویی، و تنوع گرایش‌ها و جهت‌گیری‌های نظری و عملی درون آن از سوی دیگر[...]
یونانیان به‌دنبال کسب تمامی فضایل فردی و جمعی و در نهایت نیل به نیک‌بختی بودند. در تعالیم سنتی ایشان تنها فضیلت‌های اسطوره‌ای ارزشمند شمرده می‌شد. اما ایشان به‌تدریج دریافتند که خدایان بدون دلایل موجه، معیار اخلاق و فضایل بوده‌اند. در نتیجه باورهای سنتی ایشان به‌تدریج شروع به تغییر کرد[...]
هانری کربن با گذر از خوانش اورسل از فلسفه تطبيقی مبتنی بر پوزيتيويسم و پديدار‌شناسی هگلی ذيل سنت شرق‌شناسی، به نوعی معنويت ناظر به اديان در چارچوب فلسفه و اسلام ايرانی با چشم‌انداز شيعی رسيده است. حکمت از ديدگاه او جامع بحث و معنويت و تطبيق، به معنای انطباق تجارب معنوی است[...]
هدف پژوهش حا ضر بررسی پدیدة زمان، اثبات و دریافت حقیقت و احکام آن از منظر حکیم متألّه، علامّه طباطبائی)ره( است. در این جستار سعی شده است دیدگاههای علاّمه در باب زمان در کلّیّة آثار ایشان به طور کامل استخراج و دسته بندی گردد و یافته های خود را در سه بخش عرضه می کند. […]
تبیین و توجیه وحدت نفس یا قوه مدرکه ای که با وجود برخورداری از قوای گوناگون معرفتی و تکثر فعالیت های شناختی، حیثیت یگانه خود را از دست نمی دهد، از زمره دغدغه های اصلی فیلسوفان معرفت پژوه بوده و هست. با وجود فاصله قابل توجه اصول و روش های متفکران قدیم و جدید در […]
از زمره حکمای نامدار قرن یازدهم هجری قمری، حکیم ابوالقاسم میرفندرسکی است که علاوه بر علّو مقام فلسفی، از بزرگان اهل معنا و عرصة عرفان نیز به شمار آمده است. قطعة منظوم به جای مانده از او معروف به «قصیدة یائیه» حاوی مضامین بلندیست که چند شرح مفصّل و مختصر را به خود اختصاص داده […]
اين واقعيت كه ملت ايران در طول تاريخ باشكوه و دراز دامن خود، روزها و دوران سخت و دشواري را پشت سرگذاشته و همواره سربلند و سرفراز، تن به خواري و ذلّت ـ بويژه در مقابل دشمن و دشمنان خود ـ نداده است، مورد تصديق و اجماع مورخّان و آشنايان به تاريخ جهان بوده و […]
تقسیم‌بندی برخی شاخه‌های دانش، مانند طب و ریاضی و هیأت و فیزیک و منطق، برحسب قدیم و جدید بر چه مبنا و با چه ملاکی صورت گرفته و میگیرد؟ بنظر میرسد معنای دو واژة «قدیم» و «جدید» در عرف با آنچه در فلسفه از آن اراده میشود، تفاوت داشته باشد. معنای شایع و متداول قدیم، […]
کمتر کسی گمان میبرد که با گذشت دو دهه از آغاز هزارۀ سوم میلادی و با وجود قدرت کنونی بشر در شناسایی و مهار تهدیدهای زیستی و اجتماعی، پدیده‌یی بتواند زندگی را نه در بخشی از جوامع، بلکه در سراسر کره زمین مختل و حتی فلج سازد. آری! ویروس کرونا که طبق اعلام بهداشت جهانی […]
پیشینة تألیف و تدوین کتاب یا مجموعه کتابهایی با عنوان «تاریخ فلسفه» چندان زیاد نیست و اساساً ظهور عناوینی چون تاریخ هنر، تاریخ ادبیات، تاریخ ادیان، تاریخ تمدن و مانند آن، به ظهور تفکر و نگاه تاریخی ـ که از مظاهر تفکر جدید و معاصر است‌ـ بازمیگردد. معنای این سخن آن نیست که آدمی قبل […]
از جمله منابع مربوط به تاریخ عقاید و مکاتب فکری و اعتقادی که بنحو مستقیم یا غیرمستقیم با سیر و تاریخ کلام و فلسفه در عالم اسلام مناسبت دارد، مجموعه‌هایی است با عنوان «ملل و نحل» یا «مذاهب و فرق»؛ برای نمونه الملل و النحل عبدالکریم شهرستانی (ت. ۵۴۸ق.) و الفرق بین الفرق عبدالقاهر بغدادی […]
حسین کلباسی در سخن سردبیر شماره سی و ششم فصلنامه تاریخ فلسفه نوشت: فرهنگ را در حکم روح و جان ملتها و اقوام شمرده‌اند و در فقدان آن هیچ ملتی به بقای خویش امیدوار نیست. به گزارش خبرنگار مهر، سی و ششمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی تاریخ فلسفه به سردبیری حسین کلباسی اشتری و مدیرمسئولی […]
ناشر: تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی سال نشر: 1388
ناشر: تهران: فرهنگستان هنر سال نشر: 1387
ناشر: تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی سال نشر: 1384
تالیف: دیوگنس لائرتیوس مترجم: حسین کلباسی اشتری ناشر: تهران: مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر سال نشر: 1382
تالیف: ورنر یگر مترجم: حسین کلباسی اشتری ناشر: تهران: امیرکبیر سال نشر: 1390
تالیف: راجر تریک ترجمه: حسین کلباسی اشتری
تالیف: نورمن کمپ اسمیت ترجمه: حسین کلباسی اشتری در دست انتشار
گردآوری و تدوین: حسین کلباسی اشتری نشر: تهران: انتشارات نقد فرهنگ سال نشر: 1395
گردآوری و تدوین: حسین کلباسی اشتری، ملکه پندجو نشر: تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی سال نشر: 1393
گردآوری و تدوین: حسین کلباسی اشتری نشر: تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی سال نشر: 1384
گردآوری و تدوین: حسین کلباسی اشتری ناشر تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی سال نشر:1387
گردآوری و تدوین: حسین کلباسی اشتری ناشر: تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران سال نشر: 1387
