دكتر حسين كلباسي در گفتگو با خبرنگار مهر درباره تأثيرگذاري كتاب مقدس بر روند  شكل گيري و توسعه آموزه هاي فلسفي و كلامي گفت : چيزي كه ما امروزه به نام كتاب مقدس مي شناسيم مشتمل بر دو بخش عهدين يعني كتاب مقدس يهوديان و كتاب مقدس مسيحيان است كه البته در مسيحيت بخش عهد عتيق مورد پذيرش است و در واقع يكي از اساسي ترين مؤلفه هاي فكري، روحي و هويتي مغرب زمين محسوب مي شود.

دكتر كلباسي در ادامه افزود : ممكن است ما يك تصوري داشته باشيم و بعضا هم در برخي از تحليلها راه پيدا كرده باشد و آن اين است كه وقتي از غرب و تاريخ غربي سخن مي رود گمان مي كنند كه غرب هرچه جلوتر آمده از مباني ديني خود فاصله گرفته است، در حالي كه ما مي گوييم دين بايد تعريف و تصوير روشني از آن ارائه شود. زيرا كه ما گمان مي كنيم وقتي كلمه دين مطرح شد بايد همان ساختارهايي كه در تاريخ و سنت تفكر ماست در جاي ديگر نيز عينا مساهده شود ، در حالي كه معناي دين بسيار گسترده است و ما مي توانيم به هرگونه باور ماورايي تفكر ديني را اطلاق كنيم.

وي افزود : به لحاظ تاريخي در پيشينه تاريخ غرب يك سنت فلسفي بسيار مهم به نام سنت يوناني و يوناني مآبي داريم. از زماني كه مسيحيت در تاريخ غرب تكوين يافته نسبت ميان فلسفه و دين به اشكال و گونه هاي مختلف ظهور كرده است. هميشه در تاريخ غرب نسبت ميان دين و فلسفه يكسان نبوده است.

وي افزود : ما در تاريخ غرب چيزي به نام تقابل عقل و وحي داشتيم كه شايد در تاريخ فرهنگ اسلامي چنين تعارضي نداشتيم. به جهت اينكه اساساً تفكر و فرهنگ اسلامي با تفكر و باورهاي عقلي اين تعارض را آنچنان كه در مسيحيت وجود داشته، نداشته و تجربه نكرده است.

دكتر كلباسي با اشاره به اين مطلب كه در دوره جديد سنت تأويلي و يا هرمنوتيك ظهور كرد گفت : در اين دوره جنبه هاي تفسيري به كتاب مقدس بسيار شدت پيدا كرده است. در دوره روشنگري نيز اين حالت تقرب به كتاب مقدس تا اين اندازه شدت نداشته است و ما مي بينيم كه طي دويست ساله اخير مسئله عقل و وحي  به صورت هرمنوتيك ظهور پيدا كرده است.

وي در پاسخ به اين پرسش كه اگر متون مقدس را تبار شناسي كنيم رگه هايي از نگاه هاي فلسفي را در آن مي يابيم اظهار داشت : خير ، در كتاب مقدس آيات فلسفي آن چنان كه مد نظر ما است وجود ندارد. اما نكته مهم اين است كه در تكوين و شكل گيري كتاب مقدس بي ترديد سنتهاي فلسفي و يوناني مآبي دخالت دشته است. اساسا كتاب مقدس با دو جريان عمده شكل گرفته است. يكي يهوديت و سنت ابراهيمي و ديگر يونانيت و سنت يوناني مآبي است. اين دو جريان به موازات يكديگر در تكوين كتاب مقدس دخالت و هر كدام از اين دو كاركرد خاص خود را داشته اند. امروزه ما شاهد تحقيقاتي به نام تحقيقات انتقادي كتاب مقدس هستيم كه به تأثير اين دو جريان بر تكوين متون مقدس مي پردازند.

وي در ادامه اظهار داشت :  تأثير كتاب مقدس بر آراء فيلسوفان مسيحي و غربي به آن اندازه اي كه  فيلسوفان اسلامي  از قرآن تأثير گرفته اند وجود ندارد.

منبع: خبرگزاری مهر