حسین کلباسی اشتری

براساس پژوهشهای گروهی از مستشرقان و اسلام‌شناسان، تأثير انديشه‌های هرمسی علاوه‌بر سنتهای ديني و فلسفی در غرب، در فرهنگ ايرانی و فلسفۀ اسلامی ـ و برای نمونه در آثار شيخ اشراق‌ ـ نيز چشمگير بوده و [...]

پیشاسقراطیان در سدۀ ششم پیش از میلاد، شیوه‌های پژوهش دو قلمرو علم و فلسفه را پایه ریختند؛ نخستین رسالات علمی را نگاشتند و مفاهیمِ پایه در فرآیند استنتاج را معرفی کردند. [...]

این مقاله بر مبنای بررسی تطبیقی نظرات اخلاقی ارسطو و خواجه نصیرالدین طوسی و بررسی شباهت دیدگاه‌های اخلاقی آنان نگاشته شده است. چنانکه نشان داده خواهد شد، فضایل اخلاقی [...]

شاید بتوان ابوالطیب متنبّی، این شاعر کوفی نیمۀ نخست قرن چهارم هجری را از برجسته‌ترین شاعران تاریخ به شمار آورد؛ زیرا وی هم در ادب عربی سبک‌آفرین است و هم در ادب پارسی دارای آوازه‌ای پرطنین. [...]

از جمله مباحث کلامی در میان مفسران، تفسیر آیاتی از قرآن کریم است که از طریق بیان اسماء و صفات الهی به معرفی خداوند می‌پردازد. قرآن‌کریم از یک‌سو با بی‌مانند دانستن خداوند، او را برتر از وهم و گمان دانسته و [...]

در سیر فلسفه و اندیشۀ فیلسوفان، از خدا در جایگاههایی مختلف، بعنوان محرک لایتحرک، فکر فکر، علت‌العلل و علت نخستین بحث شده است. یکی از فیلسوفان تأثیرگذار بر نهضتهای اصلاحی کلیسا [...]

یکی از مفاهیم مورد بحث در فرا اخلاق مفهوم خوبی است که در سیاق‌های اخلاقی بسیار به کار می‌رود و نقش مهمی در صدور داوری اخلاقی دارد از فیلسوفانی که به این مفهوم پرداخت و آن را غیرقابل تقلیل به دیگر مفاهیم اخلاقی می‌دانست، ویلیام دیوید راس است. با این حال پیشینیان وی از جمله […]

نقد فلسفی دلوز بر اسپینوزا، که در کتاب اسپینوزا و مسئلۀ بیان آمده است، اثر بسیار مهمی است، زیرا نتایجی که در آن کتاب به‌دست آمده‌اند بنیادهایی فراهم می‌آوردند برای تأملات مابعدالطبیعی بعدی دلوز درباب طبیعت قدرت [...]

«وجود» نخستین پایۀ هرگونه آگاهی و لاجرم به طریق اولی، متعلق مابعدالطبیعه قرار گرفته است. ارسطو در مواضع مختلف کتاب مابعدالطبیعه درباب ‏‏«موجود چونان موجود»‎(to on) ‎‏ سخن گفته و بیان می‌دارد «موجود دارای معانی بسیار است.» [...]

از زمان چاپ کتابِ جریان‌سازِ ساختار انقلابات علمی تامس کوهن، رویکردهای تاریخی و جامعه‎ ‎شناختی به علم به نوعی نسبیّت‌باوری در قبال ارزیابی ‏نظریات علمی [...]