پیشاسقراطیان در سدۀ ششم پیش از میلاد، شیوههای پژوهش دو قلمرو علم و فلسفه را پایه ریختند؛ نخستین رسالات علمی را نگاشتند و مفاهیمِ پایه در فرآیند استنتاج را معرفی کردند. با وجود این، هیچ اثر مستقلی از ایشان به دست ما نرسیده و هرچه داریم پارههایی است منقول از سخنان ایشان در آثار پسینیان که هریک، پارهنوشته را در سیاقی متفاوت آوردهاند. ولی این شیوه همیشه در فهم سخن و ارزیابی پیشاسقراطیان کارایی ندارد. هرمان دیلس با کتاب عقیدهنگاری یونانی خود شیوهای نو در باب عقیدهنگاری را مطرح کرد. وی سنت عقیدهنگاری را به کتاب تئوفراستوس شاگرد ارسطو بازگرداند. بیتوجهی دیلس به سوفسطاییان و سایر منابع را دانشمندان بعدی، از جمله منسفیلد، نقد کردند. براساس سخن وی، تأثیر سوفیستها بر افلاطون، تأثیر نظر ارسطو دربارۀ عقیدۀ «دکسا» بر گلچینها و کتابهای آموزهای، و تأثیر سنت سلسلهنگاری و آثار شارحان بر شکلگیری متون عقیدهنگاری، از جمله موارد تأثیرگذار و شایان توجهی هستند که دیلس به آنها نپرداخته است.
کلیدواژگان: فلسفۀ یونان، پیشاسقراطیان، پارهنوشته، عقیدهنگاری، عقیده، شواهد، آموزهها
بهناز عقیلی دهکردی، حسین کلباسی اشتری
متافیزیک، دوره ۹، شماره ۲۳، بهار و تابستان ۱۳۹۶، صص ۱۹-۳۶
برای مطالعه مقاله ایــنــــجــــــــــا را کلیک نمایید