«دهر» معرب کلمۀ زمان و معادل روزگار است. اصطلاح دهریون در اواخر دورۀ ساسانی، ازسوی اعراب مسلمان به پیروان آیین زروانیسم (Zorvanism) اطلاق شدهاست. این تفکر اعتقادی، کیشی انحرافی از دین زرتشتی بوده که با پیراستن عناصر اسطورهای و ماورائی، به مبدأیی مطلق به نام زُروان (Zorvan) قائل شدهاست. دراین دیدگاه وحدتانگار، زروان همان زمان مطلق و ازلی است که بهعنوان خالق همۀ پدیدارهای عالم بهشمار میرود. برایناساس، تفکر دهریگری با نفی روز رستاخیز و سلب اختیار از انسان، تفکری جبرانگار و الحادی محسوب شده که از جهت طبیعتگرایی و انکار عوامل ماورایی، با تفکر مادّهباوری قابل مقایسه خواهد بود.
کلیدواژگان: دهریون، زمان، زروان، زروانیسم، زرتشت، امپدوکلس، صابئین، مادّهباوری
یحیی صولتی چشمه ماهی، حسین کلباسی اشتری
حکمت و فلسفه، دوره ۱۰، شماره ۳۸، تابستان ۱۳۹۳، صص ۷۵-۸۶
برای مطالعه مقاله ایــنــــجــــــــــا را کلیک نمایید