درميان تمامی فيلسوفان باستان و شايد درميان تمامی چهره‌های برجستۀ عرصۀ حكمت و فلسفه، كسی مانند ارسطو بر گسترۀ نقش و سهم مبدأ و علت غايي تأكيد نكرده است . در ديدگاه او، تمامی دگرگونی‌های اعيان و موجودات در عالم «تحت القمر»[...]
جست‌وجوی زمینه‌ها و عوامل دخیل در تکوین عهدین (کتاب مقدس) خود موضوعی است که هم از جنبه‌های تاریخی ـ فرهنگی و هم از جهت الهیاتی ـ کلامی، در فهم روح حاکم بر این اثر بسیار موثر است. فرض بر آن است که دو سنت «عبرانی ـ یهودی» و[...]
ديدگاه رايج دربارۀ فلسفۀ تحليلى اين است كه فلسفۀ مزبور منشأى انگليسى ـ آمريكايى دارد و راسل و مور نيز از بانيان آن هستند؛ ولى مايكل دامت معتقد است: خاستگاه واقعى فلسفۀ تحليلى آلمان، و فرگه نيز مؤسس و پيش‌گام آن است[...]
در میان متألهان دینی، شلایرماخر نه از منظر مابعدالطبیعه یا فلسفه اخلاق، بلکه از منظر احساس و شهود دینی ـ واژگان مورد علاقه خود اوـ به تبیین و تفسیر ماهیت دین و تجربه دینی می‌پردازد. وجه تمایز و حتی ویژگی ابداعی تفسیر او[...]
این مقاله با بررسی نظریات مختلف ابعاد در ریاضی و فیزیک، امکان وجود بعدی سوای ابعاد رایج را با استدلال‌های فلسفی ثابت کرده و به ارائه راه‌حل عبور از محدودیت ذهنی برای درک ابعاد فراخ‌تر پرداخته است[...]
تمامی مورخان و پژوهشگران حوزۀ فلسفۀ اسلامی اذعان دارند که قرن یازده ه.ق (دورۀ صفوی) دورۀ شکوفایی فلسفۀ شیعی ایران و ظهور شخصیت‌هایی چون میرداماد، شیخ بهایی، ملاصدرا، و میرفندرسکی بود. در میان آنها، ابوالقاسم میرفندرسکی[...]
بحث از تناهی یا عدم‌تناهی زمان و مکان، از مهم‌ترین مباحثی است که طی آن، تاریخ فلسفه، چه در مغرب‌زمین و چه در عالم اسلام، با تاریخ دیدگاه‌های مختلف فیلسوفان و متکلمان گره خورده است. در میان فیلسوفان غربی، ارسطو[...]
نزد بسیاری از محققان تاریخ علم و حکمت، سهم و نقش متون علمی و فلسفی تمدن اسلامی در بیداری و پیشرفت علمی و صنعتی غرب پوشیده نیست. در فاصلۀ قرون یازدهم تا سیزدهم میلادی، انبوهی از آثار و نوشته‌های علمی و فلسفی[...]
دیونوسیوس یکی از مهم‌ترین چهره‌های عرفان مسیحی است که بخش‌های مهمی از افکارش هنوز هم در عرفان، الهیات و فلسفه مسیحی جریان دارد. عقاید مسیحی و افکار نوافلاطونی به‌منزله دو منبع اصلی آراء وی بشمار می‌رود[...]
یکی از درون‌مایه‌های اصلی اندیشۀ هایدگر بررسی تکون مابعدالطبیعه است که در راستای پرسش بنیادین در دورۀ موسوم به «چرخش»، از اهمیت محوری برخوردار می‌شود. در این مقاله به سه رهیافت هایدگر در باب تکون مابعدالطبیعه در این دوره خواهیم پرداخت[...]
