حسین کلباسی اشتری

ظهور عصر تجدید حیات فرهنگی (رنسانس) در اروپا مسبوق به علل و عواملی بوده که از زمرۀ آنها می‌توان به رشد نوعی عقلانیت ـ یا اصالت عقل فلسفی ـ اشاره کرد. در منابع مربوط به تحولات سده‌های میانی آمده است[...]

تأثیر فرهنگ یونانی‌مآب بر سنت‌های دینی و قومی مشرق زمین و ظهور فرهنگ‌های تلفیقی جدید،گذشته از شأن و جاذبه‌های تاریخی و تبارشناسانه، از جهت منشأ قرار گرفتن برای تحولات بعدی اهمیت مضاعف پیدا می‌کند[...]

فرض بر آن است که ديدگاه به «تاريخ» و سنت تاريخ‌نويسی و بر مبنای اين دو، نگاه نظری و تاملی به تاريخ که از آن اصطلاح «فلسفۀ تاريخ» را اراده می‌کنيم، به دو دوره کلی قديم و مدرن (جديد) قابل تقسيم است. در ديدگاه قديم و سنتی[...]

با فرض این مسأله که دغدغه اصلی ـ یا یکی از دغدغه‌های ـ کانت در طرح و عرضه «فلسفه نقادی» ناظر به مسأله «مابعدالطبیعه» بوده و از اینرو بخش عمده کتاب «نقد عقل محض» و «تمهیدات» به بررسی مبادی، ساختار، روش، موضوعات و ساختار مابعدالطبیعه[...]

بررسی زمینه‌ها و خاستگاه ظهور مجموعه‌ای از نوشته‌های کتاب مقدس، موسوم به «نوشته‌های پیش‌گویانه» یا «مکاشفه‌ای» و نقش آنها در تکوین هویت تاریخی، قومی و ملی دو سنت یهودی و مسیحی، گذشته از اهمیت علمی و تخصصی ویژه خود[...]

گفته شده که پایه و تأسیس زیبایی‌شناسی مدرن را در فلسفۀ نقادی کانت باید جستجو کرد، اگرچه قبل از او در آثار متفکرانی چون بومگارتن، هاچسون یا شافستبری نیز می‌‌توان رگه‌هایی از تأملات زیباشناختی را ملاحظه کرد. با در نظر گرفتن[...]

حقيقت نفس، مراتب و افعال و نسبت آن با بدن از زمره مهمترين موضوعات فلسفی بوده و هست بگونه‌يی که شواهد و قراين آنرا می‌توان در قديمی‌ترين تأملات فلسفی يونانيان و غير اينها ملاحظه کرد. در سنتهای فلسفی عالم اسلام نيز[...]

درميان تمامی فيلسوفان باستان و شايد درميان تمامی چهره‌های برجستۀ عرصۀ حكمت و فلسفه، كسی مانند ارسطو بر گسترۀ نقش و سهم مبدأ و علت غايي تأكيد نكرده است . در ديدگاه او، تمامی دگرگونی‌های اعيان و موجودات در عالم «تحت القمر»[...]

جست‌وجوی زمینه‌ها و عوامل دخیل در تکوین عهدین (کتاب مقدس) خود موضوعی است که هم از جنبه‌های تاریخی ـ فرهنگی و هم از جهت الهیاتی ـ کلامی، در فهم روح حاکم بر این اثر بسیار موثر است. فرض بر آن است که دو سنت «عبرانی ـ یهودی» و[...]

ديدگاه رايج دربارۀ فلسفۀ تحليلى اين است كه فلسفۀ مزبور منشأى انگليسى ـ آمريكايى دارد و راسل و مور نيز از بانيان آن هستند؛ ولى مايكل دامت معتقد است: خاستگاه واقعى فلسفۀ تحليلى آلمان، و فرگه نيز مؤسس و پيش‌گام آن است[...]