نزد بسیاری از محققان تاریخ علم و حکمت، سهم و نقش متون علمی و فلسفی تمدن اسلامی در بیداری و پیشرفت علمی و صنعتی غرب پوشیده نیست. در فاصلۀ قرون یازدهم تا سیزدهم میلادی، انبوهی از آثار و نوشته‌های علمی و فلسفی[...]
دیونوسیوس یکی از مهم‌ترین چهره‌های عرفان مسیحی است که بخش‌های مهمی از افکارش هنوز هم در عرفان، الهیات و فلسفه مسیحی جریان دارد. عقاید مسیحی و افکار نوافلاطونی به‌منزله دو منبع اصلی آراء وی بشمار می‌رود[...]
یکی از درون‌مایه‌های اصلی اندیشۀ هایدگر بررسی تکون مابعدالطبیعه است که در راستای پرسش بنیادین در دورۀ موسوم به «چرخش»، از اهمیت محوری برخوردار می‌شود. در این مقاله به سه رهیافت هایدگر در باب تکون مابعدالطبیعه در این دوره خواهیم پرداخت[...]
آنچه امروز از ارسطو نقل ميشود، اغلب بر مبنای آثار آخرين دورۀ حيات فکری او، يعنی دورۀ فعاليت علمی در مدرسۀ مشائی (لوکيوم) و بعبارتی بر اساس درس گفتارهای مدرسه است که در قالب حوزه‌های طبيعيات، مابعدالطبيعه، اخلاق، سياست و هنر و[...]
یوهان گوتفرید فن هردر مهم‌ترین متفکر تاریخ است که به دوره‌ها و اعصار تاریخی اهمیت می‌دهد و دیدگاهی متفاوت در مورد ماهیت انسانی و ایده‌ها و رویکردهای تاریخی دارد. او به حالات درونی شرکت‌کنندگان در تاریخ توجه می‌کند و[...]
پرسشی که در این نوشتار به آن خواهیم پرداخت نسبت بین فلسفۀ حقوق کانت و تلقی او از انسان، به عنوان موجودی جهان‌وطن است. اگر کانت، حقوقِ خود را با التفات به انسانِ جهان‌وطن تقریر کرده باشد، می‌توان فهمی فرا‌اروپایی از فلسفۀ حقوق وی داشت و [...]
چهارچوب نظری فلسفۀ نقادی کانت ریشه در تحولات قرن هجدهم و دورۀ موسوم به روشن‌گری و منورالفکری اروپا دارد؛ رهیافت‌های دین‌پژوهی، از جمله باور به خداوند یا علت اولی، نزد او نیز متأثر از همان فضاست. پرسش از اعتبار[...]
«عدالت» آن مفهوم کليدی است که فارابی توانسته است بوسيلۀ آن مبنای نظام تکوينی عالم را تشريح نمايد. در ضمن با همين مفهوم و به تأسی از افلاطون آن را در ساختار مدينه آرمانی وارد ساخته و نظام اخلاق فردی[...]
«دهر» معرب کلمۀ زمان و معادل روزگار است. اصطلاح دهریون در اواخر دورۀ ساسانی، ازسوی اعراب مسلمان به پیروان آیین زروانیسم (Zorvanism) اطلاق شده‌است. این تفکر اعتقادی، کیشی انحرافی از دین زرتشتی بوده که[...]
نظريۀ وحدت شخصی وجود، اساس هستی‌شناسی عرفانی است، از اينرو گروهی از محققين اهل عرفان در مقام تبيين و دفاع از عقيدۀ خويش به اثبات برهانیِ اين نظريه اقدام نموده‌اند. حكيم و عارف معاصر، علامه طباطبائی نيز [...]
